Benzeşmenin Olumlu Ve Olumsuz Yönleri

 -Allah şanını artırsın- Peygamberimiz benzeşmenin olumlu ve olumsuz yönlerini de içine alan hadislerinde/sözlerinde şöyle buyurur:"Arzu ederek bir topluluğa benzemeye çalışan kişi, benzemeye çalıştığı toplumdandır. "Bu hadis benzeşmenin olumlu ve olumsuz yönlerini içine almaktadır.
 

 -Allah şanını artırsın- Peygamberimiz benzeşmenin olumlu ve olumsuz yönlerini de içine alan hadislerinde/sözlerinde şöyle buyurur:

"Arzu ederek bir topluluğa benzemeye çalışan kişi, benzemeye çalıştığı toplumdandır."

Bu hadis benzeşmenin olumlu ve olumsuz yönlerini içine almaktadır. Zira Peygamberimiz bu hadisleriyle İslâmî kurallara bağlı mümin âlimlere, idarecilere, ibadetlilere, ahlâklı ve faziletli kişilere benzemeye teşvik buyurduğu gibi İslâmî çizgide inanmayan ve yaşamayan bâtılperestlere benzemekten de men etmiş olmaktadır. İslâm'da yasaklanan teşebbüh/benzeme pek tabîi ki ikinci kısma giren olumsuz benzemedir.

Bu  hadisin  açıklamasında  Feyzül-Kadîr  müellifi  Abdur-Raûf  El-Münavi'nin  özetlediği muhtelif görüşleri ana hatlarıyla sunmakta yarar görüyoruz.

a- İçi dışını onaylar bir şekilde kişi bir toplumun âdetlerini benimser, onların ahlâkı ile ahlâklanır, onlara has/özgü işleri yapmakla tanınır, kılık-kıyafette ve benzeri bazı işlerde onlarla bütünleşirse onlardan olmuş olur.

b- İmanlı ve ahlâklı kişilere benzemeye çalışan kişi de pek tabîi ki onlardandır. Onlara saygı duyulduğu gibi ona da saygı duyulur. Büyük günâhları açıktan işleyen fâsıklara benzeyen kişi de hiç şüphesiz onlar gibi küçümsenir ve aşağılanır. Yücelik nişanını takınan kişi bilfiil yücelmemiş olsa da ikram görür.

c- Açıktan büyük günahları işleyen kişilerin kendilerine has giysileri olsa diğer insanlar bu giysileri giymekten yasaklanır. Çünkü bu durumda tanımayan kişi onların giysisini giyinen kişiyi onlardan sanabilir. Bu da hem zanda bulunan kişiyi günahkâr kılar, hem de böylesine bir kötü zanna sebebiyet veren kişi günahkâr olur.

d- Benzeşmeler inançlar ve arzular gibi kalbî duygular ve tasarruflarda olduğu gibi sözler ve işler gibi duyulur-görülür neviden hususlarda da olabilir. Bu sebeple benzeşmeler inançta ve ibâdette olabilir. Yemek-içmek, giyinmek, ev edinmek, evlenmek, birleşmek-ayrılmak, binmek-inmek gibi âdetlerde de gerçekleşebilir.

e- Allah, Hz. Muhammedi, özel bir şerîatle; hayat düzeni ile göndermiştir. Bu şerîatte Yahudiler ve Hıristiyanların semavîliğini yitirmiş değer yargıları ve hayat tarzlarına muhalif ve yepyeni kanunlar koymuştur. Bu sebeple Hz. Muhammed açık bir şer ve zarar görülmeyen hususlarda bile onlara aykırılığı emretmiştir.

f- Kıymet hükümlerinde ve kılık kıyafette müştereklik benzeşenler arasında, ahlâkta ve amelde duygu ve davranış birliğine sebep olur. Bu, tecrübe edilmiş bir gerçektir.

Meselâ; ilim adamlarının toplumca bilinen giysilerini giyinen kişi onlara katıldığı duygusunu taşır. Savaşçıların teçhizatını takınan kişi de onların duygu ve davranışlarından etkilenir. Tavırları onların tavırlarını andırır.

g- Dış görünümde aykırılık zıtlığı neden olur. Bu da kişiyi bir taraftan Allah'ın öfkesi altına sokacak, sapıklığa götürecek işlerden ilişkisini koparmaya götürür. Diğer taraftan da ilâhî rızaya ermiş, hakikat ehli kullarla irtibatlanmaya yöneltir.

h-  Zahirde  benzerlik  karışıma  da  sebep  olur.  Artık  Müslümanlara  bâtıl  din  ve  ideoloji mensuplarını ilk bakışta ve pek çok hususta ayırmak zor olur.

ı- Büyük günahlardan her biri Allah'ın helak ettiği, geçmiş ümmetlerden birinden devralınmıştır. Eşcinsellik Hz. Lût'un kavminden, ölçüde-tartıda hile Hz. Şuayb'ın topluluğundan, yönetimde azgınlık Firavun'un yaranından mîras alınmıştır. Bu gibi hususlarda onlara benzeyen kişi onlardan olmuş olur.

i- Her ne kadar "... Sizden Yahûdileri ve Hıristiyanlarrı temsil ve hukuken tasarrufa yettkili velî / dost edinen kişi onlardandır..." anlamındaki Mâide sûresinin 51. âyeti onlara benzeyenin kâfirliğine işaret ediyorsa da bu hadis ve benzerleri gayr-ı müslimlere en basit tarzda benzerliğin bile haram olacağına delâlet etmektedir.

Ancak şöyle bir genelleme yapılabilir: Kâfirlikte bâtıl din ve ideoloji mensuplarına benzeme küfür, haramlarda benzeme de haramdır.(Feyzül Kadir Hn.8593.)

Burada bir önemli ilave yapalım. İnsanlığın ortak malı olan bilimsel çalışmalar her hangi dinin ve ideolojilerin bağlılarının nişanı olmadığı için bilimsel metotların ve teknolojik  ürünlerin kullanımında benzerlik doğal/sakıncasız  bir benzerliktir.

Benzeşmenin Olumlu Ve Olumsuz Yönleri